काठमाडौं । मौसमले चुनौती दिएको यो वर्ष सगरमाथामा आरोहण कठीन भएको छ । फलस्वरुप सगरमाथा चुचुरो पुग्ने आरोहीको संख्या कुल जारी अनुमतिको ५० प्रतिशतसम्म पनि पुगेन ।

पर्यटन विभागका अनुसार बसन्त ऋतुमा कुल १९ टिमका १८२ आरोही मात्र सगरमाथा चुचुरो पुग्न सफल भए । उनीहरुको सहयोगका लागि खटिएका २७५ जना सहयोगी स्टाफले समेत सगरमाथा आरोहण गरेका छन् । यससँगै वसन्त ऋतुमा चुचुरो पुग्ने आरोहीको कुल संख्या ४५७ थियो ।

विभागको तथ्यांकअनुसार वसन्त ऋतुमा सगरमाथा चढ्न कुल ४३ समूहका ४०८ आरोहीले अनुमति लिएका थिए । अनुमति लिएकामध्ये २२६ जना आरोही भने चुचुरो नपुगि र्फकनु परेको विभागले संकलन गरेको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

कोरोना महामारीको अन्यौलका बीच यो वर्ष सगरमाथासहित हिमाल आरोहणको अनुमति दिइएको थियो । आरोहीको उत्साहजनक सहभागिता समेत देखिएको थियो ।

तर, जेठ पहिलो साताबाटै मौसमले भने चुनौती दिइरह्यो । जल तथा मौसम विज्ञान विभागले २ जेठमा एक सूचना जारी गरि ताउ-ते नामक शक्तिशाली चक्रवातको चुतावनी दियो ।

त्यसबेला विभागले हिमाल आरोहण नगर्न सिफारिस गरेको थियो । यो आँधिको प्रभाव एक साता रहेको थियो । लगत्तै अर्को आँधीको चेतावनी १४ जेठमा विभागले दियो । त्यसपछि भने चुचुरो जान अनुकुल मौसम कुरेका धेरै आरोही फर्कनु परेको थियो ।

सगरमाथा आरोहीमध्ये टिम लिडर, सदस्य र सहयोगी गरी कुल ४३ जना महिला रहेका छन् ।

१६ हिमालमा ६ वटामा मात्र सफल

यो वर्षको वसन्त ऋतुमा कुल १६ वटा हिमाल आरोहण गर्न अनुमति जारी भएको थियो । तर, सफल आरोहण भने मात्र ६ वटा हिमालमा प्राप्त भएको छ । विभागकी निर्देशक मिरा आचार्यका अनुसार यो सिजनमा सबैभन्दा धेरै आरोही सगरमाथा चढे ।

सगरमाथापछि दोस्रो स्थानमा ल्होत्से रहृयो । यहाँ ४ टीम लिडर, २१ आरोही र ४७ जना सहयोगी स्टाफ गरी कुल ७२ आरोहीले चुचुरो चुम्न सफल रहे । माउण्ट अन्नपूर्ण प्रथममा यो वर्ष २ टिम लिडर, २७ आरोही र ३९ सहयोगी स्टाफ गरि कुल ६८ जना चुचुरो पुगे ।

अमादब्लम हिमालमा २ टिम लिडर, १५ सदस्य र ६ सहयोगी गरी २४ आरोहीले सफल आरोहण गरेका छन् । माउन्ट पुमोरीमा १ टिम लिडर, ३ आरोही र ६ सहयोगीका साथ कुल १० आरोही चुचुरो पुगे ।

बरुण त्से हिमालमा एक लिडर र एक आरोही गरी कुल २ जना चुचुरो पुगेको विभागको तथ्यांक छ । यो वर्ष कुल १६ हिमाल चढ्न ८४ समूहका ७४२ जना आरोहीले अनुमति लिएका थिए ।

तर, सबै हिमालमा गरि ३० समूहका २६० आरोहीले मात्र चुचुरो चुम्न सकेको तथ्यांकले देखाएको छ । अर्थात् कुल अनुमति प्राप्त आरोही संख्याको ३५प्रतिशत आरोहीले मात्र सफलता प्राप्त गरेका छन् ।

अनुमति प्राप्त आरोहीबाहेक ३७३ जना सहयोगी स्टाफले यी हिमाल चढेका छन् । यसअनुसार हिमाल चुचुरो पुग्ने कुल आरोहीको संख्या ६३३ रहेको छ ।

६७ जना महिलाले गरे सफल आरोहण, सगरमाथामा ४३

विभागको तथ्यांकअनुसार यो वर्ष कुल ६७ जना महिलाले विभिन्न हिमालको आरोहण गर्न सफल भएका छन् । यो संख्या टिम लिडर, आरोही सदस्य र सहयोगी स्टाफसमेतको हो । तथ्यांकअनुसार सगरमाथामा चार टिम लिडरसहित ३४ महिलाले सगरमाथा चढे ।

यहाँ ५ जना महिलाले भने सहयोगी स्टाफका रुपमा आरोहण गरेका थिए । पुमोरीमा २ आरोही, ल्होत्सेमा ६ आरोही र ३ स्टाफ, अन्नपूर्णमा ७ आरोही र ५ स्टाफ, अमादब्लममा एक टिम लिडर गरी कुल ६७ जना महिलाले हिमचुचुरो सफलतापूर्वक आरोहण गरेका छन् ।

७१ करोड ४८ लाख रुपैयाँ रोयल्टी

यो सिजन सरकारले विभिन्न हिमालमा जारी अनुमतिबाट ७१ करोड ४८ लाख रुपैयाँ रोयल्टी प्राप्त गरेको थियो । यसमध्ये सबैभन्दा बढी आम्दानी सगरमाथाबाट भयो ।

सगरमाथाबाट विभागले ६६ करोड १३ लाख रुपैयाँ रोयल्टी संकलन गरेको थियो । ल्होत्सेबाट २ करोड ६४ लाख, अन्नपूर्ण प्रथमबाट ९१ लाख रुपैयाँ, अमादब्लमबाट १२ लाख, नुप्त्सेबाट २६ लाख, मकालुबाट ४२ लाख रुपैयाँ रोयल्टी संकलन भएको थियो ।