काठमाण्डाै – विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्ल्यूएचओ) ले १५ वर्षपछि वायु गुणस्तर निर्देशिका संशोधन गरेको छ । वायु प्रदूषणका कारण मुटु र फोक्सोका गम्भीर बिरामीको सङ्ख्या र मृत्यु दर कम गराउनका लागि संयुक्त राष्ट्र सङ्घमा आवद्ध एक सय ९४ देशका लागि निर्देशिका लागु हुनेछ ।

वायु प्रदूषणले गर्दा जलवायु परिवर्तनमा असर पुगेको र मानव जीवन तथा वातावरणकै लागि खतरा निम्त्याएको भन्दै डब्ल्यूएचओले यसबारे पहिलेको बुझाइलाई व्यापक परिवर्तन गनुपर्ने जनाएको छ । वायु प्रदूषणकै कारण हरेक वर्ष विश्वभर ७० लाख मानिसको ज्यान गइरहेको र नयाँ निर्देशिका कडाइका साथ पालना गरेमा ज्यान गुमाउनेको सङ्ख्यामा कमी ल्याउन सकिने डब्ल्यूएचओको भनाइ छ ।

डब्लुएचओले वायु प्रदूषणको चेतावनीको स्तरमा पनि परिवर्तन छ । नयाँ निर्देशिकाले पीएम २.५ (टू पोइन्ट फाइभ) भनिने सुक्ष्म कणकाे अधिकतम मात्रालाई घटाइएको छ । हावामा हुने पीएम २.५ (टू पोइन्ट फाइभ) को अधिकतम १० माइक्रोग्राम प्रति क्युविक मिटरबाट घटाएर पाँचमा झारिएको छ, यस्तै पीएम १० को मात्रालाई २० माइक्रोग्रामबाट घटाएर १५ मा झारिएको छ ।

यसअघि २.५ (टू पोइन्ट फाइभ) को पूर्ण पालना गरेको भए ८० प्रतिशत मृत्यु घटाउन सकिने पनि डब्ल्यूएचओले जनाएको छ । 

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले वायुलाई दूषित हुनबाट बचाउन अपिल गर्दै मानिसहरूले पनि आफ्नाे जिम्मेवारी वहन गर्न आग्रह गरेकाे छ । 

युराेप, एसिया र उत्तरी अमेरिकी देश वायुकाे गुणस्तर सुधार्न प्रयासरत रहेकाे पनि डब्ल्यूएचओले जनाएकाे छ । विश्वकाे ९० प्रतिशत नागरिक २.५ (टू पाेइन्ट फाइभ) कणकाे बीचमा श्वास फेरिरहेका छन्, याे सन् २००६ मा तय गरिएकाे मनकभन्दा धेरै हाे । याे कण श्वासप्रश्वासकाे माध्यमबाट सिधै फाेक्साेमा पुग्छ । यही कारण मुटु राेग, मधुमेह र क्यान्सरजस्ता राेगकाे खतरा बढ्ने गर्दछ ।