‘याे बर्ष मेला उत्साहका साथ मनाईने स्थानीयकाे भनाइ‘

टेकराज भण्डारी, अछाम ।

लगातार १० दिनसम्म चल्ने अछाम जिल्लाको एकमात्र केदारनाथ मेलाको नवौँ तथा मुख्य दिन आज धामी खला नाच्ने भएका छन् । कार्तिक शुक्ल पञ्चमीदेखि चतुर्दशिसम्म केदारनाथ देवताको पुजा आजा गरी मनाईने यस मेलालाई “जामाको जात्रा” नामले पनि पुकारने गरिन्छ ।

अछाम जिल्ला कमलबजार नगरपालिका वडा नम्बर ७ जामा गाउँमा लाग्ने यस मेलाको आज मुख्य दिनसमेत हो । बुधबार राती देवताको धेवर (पुजाआजा)सहित बिहिबार मंसिर २ गते मन्दिरमा होम हुने भएको छ । मेलाले छुट्टै महत्व बोकेको यस क्षेत्रका जानकारहरु बताउँछन् ।

लगातार १० दिनसम्म केदारनाथ र छडाल देवताको धेवर ( पुजाआजा) लगाई त्रयोदशीका दिन खला नाच्ने छडाल देवताका धामी झंकरे ढोलीले बताउनुभयो । डोटेली सँस्कृतिमा आधारित देवता नाच हेर्न छिमेकी जिल्ला डोटी, सुर्खेत, दैलेख र कैलालीबाट समेत दर्शनार्थीहरुको घुईचो लाग्ने पुजारी खडकराज उपाध्यायले जानकारी दिए ।

याे बर्ष केदारनाथ मन्दिरमा ५७ किलाेग्रामकाे घण्ट (घाट) समेत चढाईने भएको छ । ८० हजार रुपैँया पर्ने घण्ट केदारनाथ मन्दिरमा चढाईने भएको हाे । स्थानीय प्रेम खतिवडा, बिष्णु खतिवडा, तारा खतिवडा, पुर खतिवडा, लाेकराज खतिवडा, जनक खतिवडा लगायतले घण्ट चढाएका हुन् । जिल्लाको तल्लो भैसोले क्षेत्रको अन्तिम तथा महत्वपुर्ण मेला भएकोले पनि यसको महत्व बढेका हो ।

केदारनाथ देवताको पुजापाठ गर्दा अन्न, सन्तान र पशुलाभ हुने गरेको मुल धामी ईन्द्रे कामीले बताए । धार्मिक तथा साँस्कृतिक महत्वका यस्ता चाडपर्वको प्रचार प्रसार गरी पर्यटकहरु आर्कषण गर्न सके यस क्षेत्रको विकासलाई गति दिन सबैले ध्यान दिनु पर्ने स्थानीय अगुवा खडकराज जैसीको भनाई छ ।

रात्री मेलामा डेउडा, न्याउले लगायतका सुदूरपश्चिमका लाेक संस्कृति समेत देखाईने गरिन्छ । साथै मेलामा स्थानीय उत्पादन मुखफली, अम्बा, सुन्तला लगायतका कृषि उपज बेचबिखन समेत गरिन्छ । मेलाको अर्को पक्ष भनेको दलित समुदायका धामी र बाहुन समुदायका पुजारी रहेका छन् ।

मन्दिरमा कुनै जातिय भेदभाव बिना पुजाआजा हुने गर्दछ । साथै देवताको शिलामा दुध चढाईने गरिन्छ । लामो समयसम्म मेला लाग्ने भएपनि कुनै पनि पशुबलि बिना देवताको पुजाआज गर्ने गरिन्छ । आजकै दिन डोटीको खातिवडा तथा कैलालीको कट्टीपुरमा पनि मेला लाग्ने गर्दछ । दशैँ तिहारमा घर आउन नपाएकाहरु यस मेलालाई लक्षित गरि घर फर्किने गर्दछन् ।

यश क्षेत्रका बासिन्दा दशैँ तिहारभन्दा महत्त्वका साथ याे मेलालाई लिन गर्दछन् । यस क्षेत्रबाट बसाई सरी गएकाहरुले कैलालीको बर्दगाेरिया १ कट्टीपुरमा मेलाको आयोजना गर्ने गरेका स्थानीय भीम खतिवडाले जानकारी दिए । मेला शान्तिपूर्ण वातावरणमा भाैतिक दूरी कायम गरि मनाईने बताईएकाे छ ।